میوه خشک همانطور که از نامش پیداست، میوه ای است که رطوبت آن گرفته شده و خشک شده است. در فرآیند خشک کردن، آب موجود در میوه تبخیر شده و در نتیجه میوه کوچک تر، چروکیده و ماندگارتر می شود. میوه خشک انواع مختلفی دارد و از میوه های گوناگونی مانند کشمش، انجیر، زردآلو، سیب، موز و… تهیه می شود. این محصول یک میان وعده خوشمزه و مغذی است که سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر است. در این مقاله خواص میوه خشک را مورد بررسی قرار می دهیم.
میوه خشک چه خاصیتی دارد؟
اگر بخواهیم خواص میوه خشک را بیان کنیم باید انواع آن را بدانید. میوه خشک به چند نوع وجود دارد. میوه های خشک شده با آفتاب یکی از این انواع است که دارای طعم طبیعی و غنی از مواد مغذی می باشد. میوه های خشک شده با دستگاه نوع دیگر است. این نوع میوه خشک سریع تر خشک می شود و ممکن است برخی از مواد مغذی آن در طی فرآیند خشک شدن از بین برود. میوه های خشک شده با انجماد نیز نوع دیگری از انواع میوه های خشک است. این نوع میوه خشک دارای بافت نرم تر و طعم ملایم تری است.
خواص هر یک از میوه های خشک با یکدیگر متفاوت است. برخی از میوه های خشک مانند خرما خشک، کشمش و انجیر نسبت به سایر میوه ها کالری و قند بالاتری دارند. از سوی دیگر به برخی از میوه های خشک ممکن است شکر، روغن یا سایر افزودنی ها اضافه شده باشد که ارزش غذایی آن ها را کاهش می دهد. طبیعتا میوه خشک های طبیعی و بدون افزودنی مفیدتر از اینها هستند. با همه این اوصاف خواص میوه خشک عبارتند از:
- میوه خشک حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است که برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مهم است. فیبر به بهبود هضم، کاهش یبوست و تنظیم قند خون کمک می کند.
- قند طبیعی موجود در میوه خشک، منبعی سریع و آسان برای تامین انرژی بدن است. به همین دلیل، میوه خشک می تواند یک میان وعده مناسب برای ورزشکاران و افرادی که فعالیت بدنی بالایی دارند، باشد.
- از خواص میوه خشک این است که حاوی طیف وسیعی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای بدن است، از جمله ویتامین C، پتاسیم، آهن و کلسیم. این مواد مغذی به تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت قلب، تقویت استخوان ها و بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن کمک می کنند.
- میوه خشک سرشار از آنتی اکسیدان هایی است که به محافظت از سلول های بدن در برابر آسیب رادیکال های آزاد کمک می کنند. این آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های مزمن مانند سرطان و بیماری های قلبی دارند.
- ویتامین ها و آنتی اکسیدان های موجود در میوه خشک به حفظ سلامت پوست، کاهش چین و چروک و افزایش خاصیت ارتجاعی پوست کمک می کنند.
- ویتامین C موجود در این محصولات به تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش مقاومت در برابر عفونت ها کمک می کند.
آیا میوه خشک ویتامین دارد؟
بله، میوه خشک حاوی ویتامین ها و مواد معدنی است و خواص میوه خشک به دلیل وجود همین مواد است. هرچند در فرآیند خشک کردن، برخی از ویتامین ها، به ویژه ویتامین های محلول در آب مانند ویتامین C، مقداری از ارزش غذایی خود را از دست می دهند، اما بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی دیگر همچنان در میوه های خشک باقی می مانند.
ویتامین های محلول در چربی در برابر حرارت مقاوم تر هستند و در فرآیند خشک کردن کمتر تخریب می شوند. ویتامین A و E از جمله این ویتامین ها هستند. برای مثال، زردآلو خشک منبع غنی از ویتامین A است. مواد معدنی مانند آهن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم نیز در میوه های خشک به خوبی حفظ می شوند. همچنین فیبر موجود در میوه ها در فرآیند خشک کردن تقریباً به طور کامل باقی می ماند.
خواص میوه خشک نسبت به میوه تازه
برای بسیاری از افراد این سوال مطرح است که آیا میوه خشک به اندازه میوه تازه خاصیت دارد؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید به تفاوت های اصلی میوه خشک و تازه توجه کنیم که عبارتند از:
- میوه خشک آب کمتری نسبت به میوه تازه دارد. در فرآیند خشک شدن، تقریباً تمام آب میوه تبخیر می شود.
- به دلیل از دست رفتن آب، مواد مغذی موجود در میوه خشک در حجم کمتری متمرکز می شوند. به عبارت دیگر، یک مشت میوه خشک، مواد مغذی بیشتری نسبت به همان مقدار میوه تازه دارد.
- به دلیل غلظت مواد مغذی، کالری و قند میوه خشک نیز بیشتر از میوه تازه است.
- میوه خشک معمولاً فیبر بیشتری نسبت به میوه تازه دارد.
در کل هر دو میوه خشک و تازه فواید خاص خود را دارند. این که میوه خشک را انتخاب کنید یا میوه تازه، به هدف مصرف شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک میان وعده سریع و انرژی زا هستید، خواص میوه خشک برای شما بهتر است. اما اگر می خواهید حجم بیشتری از میوه مصرف کرده و کالری کمتری دریافت کنید، میوه تازه گزینه بهتری است. به عنوان یک مثال دیگر، اگر به دنبال لاغری هستید توت فرنگی تازه گزینه بهتری نسبت به توت فرنگی خشک است.
توت فرنگی تازه به دلیل داشتن آب فراوان، احساس سیری بیشتری ایجاد می کند و برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، گزینه مناسبی است. همچنین ویتامین C و برخی آنتی اکسیدان های حساس به گرما را به مقدار بیشتری در خود دارد. خواص توت فرنگی خشک نیز باعث می شود که به عنوان یک منبع انرژی متمرکز و میان وعده مناسب باشد. همچنین، ماندگاری بیشتری نسبت به توت فرنگی تازه دارد.
البته نوع میوه هم در تعیین این که مصرف خشک یا تازه آن بهتر است تاثیر دارد. برخی از میوه ها مانند کشمش و خرما به صورت خشک شده خوشمزه تر هستند. میزان فعالیت فیزیکی فرد، دیگر عامل تاثیرگذار در تعیین بهتر بودن خواص میوه خشک یا تازه برای آن فرد است. افراد فعال تر ممکن است به کالری بیشتری نیاز داشته باشند و میوه خشک می تواند گزینه مناسبی برای آن ها باشد.
خواص میوه خشک برای کودکان
میوه خشک، یک جایگزین خوشمزه و سالم برای تنقلات رایج است که می تواند در رژیم غذایی کودکان نقش مهمی ایفا کند. با خشک کردن میوه، غلظت مواد مغذی آن افزایش می یابد و به همین دلیل، میوه خشک می تواند منبع غنی از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر باشد. برخی از مهم ترین خواص میوه خشک برای کودکان عبارتند از:
- تقویت سیستم ایمنی بدن
میوه های خشک سرشار از آنتی اکسیدان هایی هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کنند و کودک را در برابر بیماری ها محافظت می کنند. همچنین ویتامین C نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد و در بسیاری از میوه های خشک مانند آلو بخارا، کشمش و قیسی به مقدار فراوان یافت می شود.
- تامین انرژی مورد نیاز
میوه های خشک به دلیل داشتن قندهای طبیعی، انرژی سریعی را در اختیار کودک قرار می دهند و می توانند به عنوان یک میان وعده مناسب بین وعده های غذایی استفاده شوند. همچنین فیبر موجود در میوه خشک به هضم آهسته تر غذا کمک می کند و باعث می شود کودک احساس سیری بیشتری داشته باشد و در طول روز انرژی بیشتری داشته باشد.
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
فیبر موجود در میوه خشک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند و از بروز یبوست جلوگیری می کند. برخی از میوه های خشک مانند آلو بخارا و هلو خشک حاوی پروبیوتیک هایی هستند که به رشد باکتری های مفید روده کمک می کنند.
- تقویت رشد و نمو
میوه های خشک حاوی مواد معدنی ضروری مانند آهن، پتاسیم و کلسیم هستند که برای رشد استخوان ها، دندان ها و ماهیچه های کودک بسیار مهم هستند. ویتامین های موجود در میوه خشک مانند ویتامین A و ویتامین E برای سلامت پوست، مو و بینایی کودک بسیار مفید هستند.
- افزایش اشتها
میوه خشک می تواند به افزایش اشتهای کودکان کمک کند، خصوصاً کودکانی که اشتهای کمی دارند.
- بهبود خلق و خو
میوه خشک به دلیل داشتن قندهای طبیعی می تواند به بهبود خلق و خو و کاهش استرس کمک کند.
- تامین مواد مغذی مورد نیاز
میوه خشک می تواند به عنوان یک مکمل غذایی برای تامین مواد مغذی مورد نیاز کودکانی که از رژیم غذایی نامتعادل استفاده می کنند، مفید باشد.
در مصرف میوه خشک برای کودکان باید به چند نکته توجه کنید. اولا با توجه به سن و وزن کودک، میزان مصرف میوه خشک باید محدود شده تا از مصرف بیش از حد قند جلوگیری شود. ثانیا بهتر است از میوه های خشک بدون افزودنی های مصنوعی مانند شکر و مواد نگهدارنده استفاده شود. ثالثا قبل از دادن میوه خشک به کودک، به آلرژی های احتمالی او توجه کنید. برخی از کودکان ممکن به برخی از میوه های خشک آلرژی داشته باشند. در کل اگرچه خواص میوه خشک برای کودکان بسیار زیاد است، اما باید به عنوان یک مکمل غذایی در کنار رژیم غذایی سالم و متعادل استفاده شده و نباید جایگزین میوه های تازه شود.
خواص میوه خشک در بارداری
میوه خشک می تواند در دوران بارداری بسیار مفید باشد. در واقع با توجه به افزایش نیاز بدن به مواد مغذی در این دوره، میوه خشک می تواند این نیاز را تا حد زیادی برآورده کند. به دلایل زیر میوه خشک برای زنان باردار مفید است:
- از خواص میوه خشک، فیبر موجود در آن است که به بهبود هضم، کاهش یبوست و تنظیم قند خون کمک می کند که مشکلات شایعی در دوران بارداری هستند.
- آهن برای تولید گلبول های قرمز و جلوگیری از کم خونی بسیار مهم است. کم خونی در دوران بارداری می تواند بر مادر و جنین تأثیر منفی بگذارد.
- خواص میوه خشک خیلی زیاد است و حاوی طیف وسیعی از ویتامین ها مانند ویتامین A، C و E و مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم و منیزیم است که برای رشد و سلامت جنین بسیار مهم هستند.
- میوه خشک یک منبع سریع انرژی است و می تواند به کاهش خستگی و ضعف در دوران بارداری کمک کند.
- ویتامین C موجود در میوه خشک به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند و از مادر و جنین در برابر عفونت ها محافظت می کند.
اکثر میوه های خشک مانند کشمش، انجیر، خرما، آلو و زردآلو برای زنان باردار مفید هستند. با این حال، بهتر است از مصرف میوه های خشک حاوی قند افزوده خودداری کنید. باید توجه داشته باشید که اگرچه میوه خشک بسیار مغذی است، اما کالری بالایی دارد. بنابراین، مصرف آن باید با اعتدال همراه باشد تا از افزایش وزن بیش از حد جلوگیری شود.
همچنین بهتر است میوه خشک طبیعی و بدون افزودنی را انتخاب کنید. مصرف بیش از حد میوه خشک در بارداری می تواند باعث افزایش وزن شود. برخی میوه های خشک ممکن است به دندان ها نیز آسیب برسانند. همچنین در برخی افراد، مصرف میوه خشک ممکن است باعث ایجاد آلرژی شود.
خواص میوه خشک برای لاغری
میوه خشک به دلیل داشتن فیبر بالا، مواد مغذی متراکم و قابلیت حمل آسان، به عنوان یک میان وعده سالم و مفید برای کاهش وزن شناخته می شود. به دلایل زیر میوه خشک می تواند به لاغری کمک کند:
- فیبر موجود در میوه خشک به شما احساس سیری بیشتری می دهد و مدت زمان بیشتری طول می کشد تا هضم شود. این امر باعث می شود کمتر غذا بخورید و در نتیجه به کاهش وزن کمک می کند. به هر حال برای لاغری باید تحرک زیادی داشته باشید و برای تحرک داشتن هم نیاز به انرژی دارید که با خوردن میوه های خشک می توانید این انرژی را دریافت کنید. به عنوان مثال خواص موز خشک آنقدر ارزشمند است که می تواند انرژی لازم را برای ورزش کردن فراهم کند.
- وجود مواد مغذی متراکم از خواص میوه خشک است. میوه خشک سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها است که برای سلامت کلی بدن ضروری هستند. این مواد مغذی به تنظیم متابولیسم و کاهش اشتها کمک می کنند.
- کالری متراکم هم از خواص میوه خشک است. در واقع در مقایسه با میوه تازه، میوه خشک کالری بیشتری دارد. اما اگر به اندازه مصرف شود و به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل استفاده گردد، می تواند به کاهش وزن کمک کند.
- میوه خشک یک منبع انرژی طبیعی و پایدار است که می تواند از افت قند خون جلوگیری کند و به شما انرژی مورد نیاز برای فعالیت های روزانه را بدهد.
آیا همه میوه های خشک برای لاغری مناسب هستند؟
با وجود خواص میوه خشک برای لاغری، همه آن ها برای لاغری مناسب نیستند. برخی از بهترین گزینه ها عبارتند از:
- زردآلو خشک: سرشار از فیبر و بتاکاروتن است که به بهبود بینایی و تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
- آلو خشک: ملین طبیعی است و به بهبود هضم و کاهش یبوست کمک می کند.
- انجیر خشک: سرشار از پتاسیم و فیبر است و به کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب کمک می کند.
- کشمش: سرشار از آهن و پتاسیم است و به افزایش انرژی و بهبود عملکرد مغز کمک می کند.
در مصرف میوه خشک برای لاغری باید نکاتی را هم مد نظر قرار دهید. اولا به مقدار مصرف میوه خشک توجه کنید. اگرچه میوه خشک سرشار از مواد مغذی است، اما کالری بالایی نیز دارد. بنابراین، مصرف بیش از حد آن می تواند باعث افزایش وزن شود. ثانیا میوه های خشک بدون افزودن مواد نگهدارنده و سایر مواد مصنوعی را انتخاب کنید. ثالثا میوه خشک را با مواد غذایی سالم مانند آجیل، دانه ها و ماست ترکیب کنید تا یک میان وعده کامل و مغذی داشته باشید. رابعا قبل از شروع هر برنامه کاهش وزن، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
نتیجه گیری
میوه خشک، میوه ای است که به شکل خشک شده درآمده است. این فرآیند باعث می شود که میوه ها ماندگاری بیشتری داشته باشند و در تمام طول سال در دسترس باشند. با این حال، بسیاری از افراد ممکن است خواص میوه خشک را ندانند. در واقع میوه خشک علاوه بر طعم عالی، خواص تغذیه ای بسیار بالایی نیز دارد. در انتها باید بگوییم این مقاله صرفا جنبه اطلاع رسانی دارد و نباید به عنوان جایگزین مشاوره پزشکی تلقی شود. برای دریافت توصیه های شخصی، همیشه با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
